Pensioencommunicatie en draagvlak
De huidige pensioenwetgeving schrijft voor dat pensioencommunicatie moet bewerkstelligen dat de fondsdeelnemer weet hoeveel pensioen hij/zij kan verwachten, kan nagaan of dat voldoende is en zich bewust is van de risico’s. De fondsdeelnemer moet kunnen zien welke keuzemogelijkheden hij/zij heeft. De wetgever duidt dit aan als handelingsperspectief: wat kan de fondsdeelnemer doen als hij/zij inzicht heeft verkregen?
Hoewel de relatie tussen pensioenfonds en de fondsdeelnemer met de Wet toekomst pensioenen wettelijk gezien niet verandert, komt deze wel in een ander licht te staan.
Wijzigingen in communicatie(regelgeving)
De overstap naar een solidaire premieregeling of een flexibele premieregeling leidt ertoe dat:
- pensioen individueler/persoonlijker is;
- er meer keuzevrijheid en flexibiliteit mogelijk is;
- de volatiliteit van pensioenen toeneemt;
- het risico van de hoogte van de pensioenuitkering bij de fondsdeelnemer ligt; en
- sprake is van meer transparantie en inzicht in de (verhouding tussen) premie, rendement en kosten.
Deze wijzigingen zullen waarschijnlijk gevolgen hebben voor de informatiebehoefte van de fondsdeelnemer. Welke informatie heeft hij/zij nodig om een reëel handelingsperspectief te kunnen bepalen? Van pensioenfondsen wordt verwacht dat zij hierop inspelen (zorgplicht). Communicatie zal een nog belangrijkere rol gaan spelen.
Hoe de wijzigingen in de communicatie(regelgeving) worden geïmplementeerd moeten pensioenfondsen uitwerken in een communicatieplan. In dit communicatieplan kan onderscheid worden gemaakt tussen wettelijk verplichte communicatie (wat moet) en aanvullende communicatie (wat is gewenst) over de transitie/ nieuwe pensioenregeling. Lees hier meer over het communicatieplan.
Draagvlak
Het communiceren over de aankomende wijzigingen is geen sluitstuk van het proces. Het is belangrijk om te voorkomen dat het vertrouwen in het nieuwe stelsel afneemt door complexiteit en onzekerheid. Voorkomen moet worden dat fondsdeelnemers hun eigen waarheid creëren, veelal ingegeven door hun twee belangrijkste pensioenadviseurs: de buurman en de media.
Het is van belang dat een pensioenfonds alle betrokkenen (deelnemers, gewezen deelnemers, pensioengerechtigden en aangesloten werkgevers) via tools en andere uitingen op een heldere, evenwichtige en begrijpelijke (gelaagde) wijze informeert en begeleidt gedurende de gehele transitiefase.
Draagvlak voor de stelselwijziging is een voorwaarde voor succes. Het belang van een goede communicatiestrategie is dus niet te onderschatten.
Uitdagingen in de pensioencommunicatie
Pensioencommunicatie brengt verschillende uitdagingen met zich mee. Het gaat om complexe financiële concepten en de behoeften van diverse doelgroepen. Enkele veelvoorkomende uitdagingen zijn:
Het overwinnen van deze uitdagingen vereist een doordachte en gepersonaliseerde benadering van pensioencommunicatie, waarbij rekening wordt gehouden met de unieke behoeften en kenmerken van de fondsdeelnemers. Dit geldt eens temeer tijdens de transitie naar het nieuwe pensioenstelsel. Hieronder enkele tips die kunnen helpen bij deze uitdaging:
Het is belangrijk om flexibel te zijn en de communicatieaanpak aan te passen op basis van voortdurende feedback. Het doel is om deelnemers te informeren, gerust te stellen en te betrekken bij het veranderingsproces. Hoe dit concreet vorm te geven dient moet worden uitgewerkt in het communicatieplan. Lees hier meer over het communicatieplan.