Rol werknemer

Hoofdregel is dat arbeidsvoorwaarden alleen met instemming van de werknemer kunnen worden gewijzigd. Deze hoofdregel geldt ook voor wijziging van de pensioenregeling. 

Instemming werknemer en OR

Hoewel de ondernemingsraad de werknemers vertegenwoordigd, is de individuele werknemer in beginsel pas gebonden nadat hij of zij zelf heeft ingestemd met de wijziging: de ondernemingsraad bindt de individuele werknemer niet.

U heeft dus instemming nodig van de ondernemingsraad én van de individuele werknemer. Hierbij zijn twee uitzonderingen:  

  • *Eenzijdig wijzigingsbeding
    Dit is alleen anders als in de arbeidsovereenkomst een zogenaamd eenzijdig wijzigingsbeding is opgenomen (artikel 7:613 BW)/ artikel 19 PW.
    Een eenzijdig wijzigingsbeding in een arbeidsovereenkomst maakt het voor een werkgever mogelijk om wijziging in de arbeidsovereenkomst door te voeren zonder dat hiervoor nadere toestemming van de werknemer voor nodig is. Voorwaarde is dat het belang van de werkgever zodanig zwaarwichtig is dat het belang van de werknemer dat door de wijziging geschaad zou worden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken. Er is geen vaste invulling van het benodigde zwaarwichtige belang van de werkgever. Als de ondernemingsraad heeft ingestemd met het verzoek van de werkgever tot wijziging, dan zal het zwaarwichtige belang van de werkgever voor het eenzijdig wijzigen van de arbeidsovereenkomst vaak worden aangenomen. 
  • ** Goed werknemerschap
    Als de ondernemingsraad heeft ingestemd met de wijziging, de werknemer stemt niet in én er is geen eenzijdig wijzigingsbeding, dan heeft de werkgever als laatste mogelijkheid nog een beroep op ‘goed werknemerschap’ (artikel 7:611 BW). Ook hier worden de belangen van de werkgever en de werknemer afgewogen waarbij de toetst zwaarder is dan bij een eenzijdig wijzigingsbeding. Ook hier zal het feit dat de ondernemingsraad heeft ingestemd met de wijziging gewicht in de schaal leggen. 

Het is zowel voor u als voor de ondernemingsraad belangrijk om de werknemers vanaf het begin van het proces goed mee te nemen. Informeer hen over wat er gaat wijzigen en waarom. Geef aan welke keuzes voorliggen en wanneer zij de mogelijkheid hebben tot inspraak. 

Wat de (juridische) aandachtspunten zijn bij de instemming van ondernemingsraad en uw werknemers leest u hier op dit platform. 

Instemming werknemer en pvt

De personeelsvertegenwoordiging heeft een adviesrecht. Anders dan bij de ondernemingsraad kunt u een negatief advies van de personeelsvertegenwoordiging naast u neerleggen, zonder dat dit gevolgen heeft voor het doorvoeren van het voorgenomen besluit. 
Een negatief advies van de personeelsvertegenwoordiging kan echter wel gewicht in de schaal leggen op het  moment dat de individuele werknemer niet instemt met de door u gewenste wijziging van de arbeidsvoorwaarde pensioen. Zonder instemming van de werknemer zijn er twee mogelijkheden, zoals in onderstaande afbeelding toegelicht, waarbij het negatieve advies van de personeelsvertegenwoordiging een rol kan spelen in de belangenafweging.

  • *Eenzijdig wijzigingsbeding 
    Dit is alleen anders als in de arbeidsovereenkomst een zogenaamd eenzijdig wijzigingsbeding is opgenomen (artikel 7:613 BW)/ artikel 19 PW..
    Een eenzijdig wijzigingsbeding in een arbeidsovereenkomst maakt het voor een werkgever mogelijk om wijziging in de arbeidsovereenkomst door te voeren zonder dat hiervoor nadere toestemming van de werknemer voor nodig is. Voorwaarde is dat het belang van de werkgever zodanig zwaarwichtig is dat het belang van de werknemer dat door de wijziging geschaad zou worden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken.
    Er is geen vaste invulling van het benodigde zwaarwichtige belang van de werkgever. Als de personeelsvertegenwoordiging positief heeft geadviseerd op het verzoek van de werkgever tot wijziging, dan zal het zwaarwichtige belang van de werkgever voor het eenzijdig wijzigen van de arbeidsovereenkomst eerder worden aangenomen. Als het advies van de personeelsvertegenwoordiging negatief was en u heeft dit advies naast u neergelegd dan kan dit een negatieve invloed hebben op het aantonen van uw zwaarwichtig belang.
  • ** Goed werknemerschap
    Ingeval een werknemer niet instemt met de door u gewenste wijziging én er geen eenzijdig wijzigingsbeding is opgenomen in de arbeidsovereenkomst, kunt u een beroep doen op ‘goed werknemerschap’ (artikel 7:611 BW). Ook hier worden de belangen van de werkgever en de werknemer afgewogen waarbij de toets zwaarder is dan bij een eenzijdig wijzigingsbeding. Een positief dan wel negatief  advies van de personeelsvertegenwoordiging zal gewicht in de schaal leggen. 

Verder lezen: