Bevoegdheden en weloverwogen besluiten
Het doel van medezeggenschap is een evenwichtige machtsverdeling binnen een onderneming. Bij de ondernemingsraad staan twee belangen centraal: het belang van de onderneming en het belang van de werknemers. De ondernemingsraad zal deze belangen steeds zorgvuldig moeten afwegen. Dit geldt ook voor het pensioendossier.
Pensioen is complexe materie. Om weloverwogen besluiten te kunnen nemen kan de ondernemingsraad gebruik maken van verschillende bevoegdheden die de wetgever juist hiervoor in het leven heeft geroepen.
Informatierecht
Om besluiten te kunnen nemen heeft de ondernemingsraad informatie nodig. Wat is bijvoorbeeld de huidige pensioenregeling? Is er een nabestaandenpensioen?
- Algemeen
De ondernemingsraad mag de werkgever alle informatie vragen die nodig is voor de vervulling van de medezeggenschapstaken. De werkgever dient deze informatie zo spoedig mogelijk te verstrekken (artikel 31 lid 1 WOR)
- Instemming
De werkgever moet bij een instemmingsverzoek de motieven voor het voorgenomen besluit toelichten én de verwachte gevolgen voor de werknemers benoemen (artikel 27 lid 2 WOR). De werkgever moet dit instemmingsverzoek doen op een moment dat de ondernemingsraad nog wezenlijke invloed kan uitoefenen op de inhoud van het besluit. - Pensioen
In artikel 31f WOR is ten aanzien van pensioen expliciet opgenomen dat de ondernemer verplicht is de ondernemingsraad zo spoedig mogelijk schriftelijk te informeren over elke voorgenomen vaststelling, wijziging of intrekking van een uitvoeringsovereenkomst of uitvoeringsreglement.
Inschakelen deskundigen
De werkgever en de ondernemingsraad hebben een gezamenlijk doel: een goede pensioenregeling voor de werknemers die past bij de onderneming(sdoelstellingen).
Soms zullen de belangen van de werknemers en de werkgever/onderneming samenvallen. Soms niet. Om dit te kunnen beoordelen, maar ook om de wensen en behoeften van collega’s in concrete (tegen)voorstellen te kunnen verwerken moet de ondernemingsraad bekend zijn met de verschillende mogelijkheden bij de te maken keuzes. Pensioen is complexe materie: het vragen van advies aan een deskundige is geen overbodige luxe.
De ondernemingsraad heeft de mogelijkheid een deskundige in te schakelen als dit redelijkerwijs noodzakelijk is voor de vervulling van de taak (artikel 16 en artikel 22 lid 1 WOR). Voor vergoeding van de kosten moet de ondernemingsraad deze kosten vooraf melden aan de werkgever (artikel 22 lid 2 WOR).
Een eigen deskundige of dezelfde als de werkgever?
Voor het in kaart brengen van de huidige situatie en algemene informatie/ voorlichting over (de gevolgen van) de transitie naar het nieuwe pensioenstelsel kan gebruik maken van de deskundige van de werkgever (kosten)efficiënt zijn. Voor het toetsen van de voorstellen van de werkgever en/of het formuleren van eigen voorstellen is het inschakelen van een eigen deskundige raadzaam.
Opleiding
Leden van de ondernemingsraad hebben het recht zich een aantal dagen per jaar onder werktijd en met behoud van loon te scholen (art. 18 WOR). De ondernemingsraadleden kunnen zelf bepalen welke cursus of training zij nuttig vinden. Een cursus over het nieuwe pensioenstelsel kan behulpzaam zijn om het belang, maar ook de onderlinge samenhang van de verschillende deelonderwerpen inzichtelijk te krijgen.
Overlegvergadering
De ondernemingsraad hoeft niet te wachten tot de werkgever het initiatief neemt. De ondernemingsraad kan pensioen zelf agenderen in de overlegvergadering. De mogelijkheden hiervoor zijn uitgewerkt in hoofdstuk 4 van de WOR. Een voordeel van het vanaf de start betrokken zijn is dat je kunt bijsturen. Dat is vaak makkelijker dan (grote) wijzigingen aanbrengen als de werkgever al in het stadium van een voorgenomen besluit is.